Σαν σήμερα…
Σήμερα συμπληρώνονται είκοσι χρόνια από τη «φυγή» του Στέλιου Καζαντζίδη, ενενήντα χρόνια από τη γέννηση του οποίου συμπληρώθηκαν πριν από λίγες ημέρες, στις 29 Αυγούστου…
Ο Καζαντζίδης τραγουδά Θεοδωράκη
Με άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Music Heaven το 2010 και αναδημοσιεύθηκε, με νέα στοιχεία, στο Ogdoo.gr το 2014, επιχείρησα μια παρουσίαση των συνεργασιών του Στέλιου Καζαντζίδη, με τους δημιουργούς του «έντεχνου» λαϊκού τραγουδιού.
Πρώτη από τις συνεργασίες, ήταν βεβαίως αυτή με τον Μίκη Θεοδωράκη, που το 1961 πλούτισε το ελληνικό τραγούδι με τα έξι εμβληματικά τραγούδια, σε στίχους Τάσου Λειβαδίτη και Δημήτρη Χριστοδούλου από τον κύκλο «Πολιτεία». Δεκατρία χρόνια μετά, τον Οκτώβρη του 1974, ο Καζαντζίδης ηχογράφησε τα τραγούδια που αποτέλεσαν το υλικό του δίσκου «Στην Ανατολή».
Είναι επίσης γνωστή η συνύπαρξή τους τόσο στη σκηνή του θεάτρου «Κεντρικόν», τον Μάρτη του 1961, που αποτυπώθηκε το 1985 και σε δίσκο βινυλίου, όσο και στα τηλεοπτικά πλατό του ΣΚΑΙ, τον Δεκέμβρη του 1993, στο πλαίσιο της εκπομπής του Θανάση Λάλα «Στη φάρμα των ανθρώπων».
Θα ήταν ίσως παράλειψη, αν δεν έκανα ιδιαίτερη μνεία στη σύμπραξη Καζαντζίδη – Μπιθικώτση σε ένα τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη, στις παραστάσεις της «Όμορφης Πόλης» στο θέατρο «Παρκ», το 1962.
«Στον άλλο κόσμο που θα πας…»
Είναι γνωστό, πως η μεσολάβηση του «άρχοντα» της Columbia Τάκη Β.Λαμπρόπουλου ήταν κομβική στη γνωριμία και στη συνεργασία του Θεοδωράκη με τον Καζαντζίδη. Όπως επίσης, έχει γραφτεί κατά καιρούς, πως τα τραγούδια του Μίκη δεν ήταν για τον Καζαντζίδη το «φόρτε του» και πως αγαπούσε περισσότερο τα τραγούδια των κλασικών, λαϊκών συνθετών.
Παρόλα αυτά, έχουν καταγραφεί κάποιες, λίγες στιγμές, σε ιδιωτικές συναντήσεις του Καζαντζίδη με φίλους του, που έπαιρνε την κιθάρα και ανάμεσα στα λαϊκά τραγούδια που επέλεγε να τραγουδήσει, ήταν και αυτά του Μίκη. Ένα σημαντικό μέρος αυτών, των ερασιτεχνικών ηχογραφήσεων, οι περισσότερες από τις οποίες πραγματοποιήθηκαν σε άγνωστο τόπο και χρόνο, έχει κυκλοφορήσει σε δυο συλλογές με τίτλο «Ο Στέλιος των Ελλήνων» και «Όταν ο Στέλιος τραγουδούσε για λίγους μόνο φίλους» ή έχει αναρτηθεί, κατά καιρούς, στο youtube.
Αν και δεν έχω κατασταλάξει για το αν είμαι υπέρ ή κατά της δημοσίευσης των ηχογραφήσεων αυτού του είδους, νομίζω πως για περιπτώσεις όπως αυτές που θα ακούσετε παρακάτω, δεν υπάρχει δίλημμα.
Τα τρία πρώτα ντοκουμέντα τα αλίευσα πριν από καμιά δεκαριά χρόνια από κανάλι στο youtube, το οποίο σήμερα δεν υπάρχει.
Στο πρώτο ο Καζαντζίδης παίζει κιθάρα και τραγουδά το περίφημο «Ροδόσταμο» του Μίκη Θεοδωράκη και του Νίκου Γκάτσου. Ένα τραγούδι που ηχογραφήθηκε αρχικά από τον Γρηγόρη Μπιθικώτση στις 19 Μαρτίου 1961, ενώ τέσσερις μέρες μετά, το ηχογράφησε και η Μαίρη Λίντα και οι δυο με τη συνοδεία του Μανώλη Χιώτη. Ενδιάμεσα, στις 20 Μαρτίου, πραγματοποιήθηκε στο «Κεντρικόν» η συναυλία του Μίκη Θεοδωράκη, όπου ο Μπιθικώτσης έπαθε το γνωστό «τρακ» τραγουδώντας το «Ροδόσταμο». Σε δίσκο 45 στροφών κυκλοφόρησε πρώτα η εκτέλεση της Μαίρης Λίντα και λίγο μετά και του Μπιθικώτση.
Στο δεύτερο τον ακούμε στο «Σαββατόβραδο» του Μίκη και του Τάσου Λειβαδίτη. Ένα τραγούδι που ηχογραφήθηκε από τον Καζαντζίδη, την Μαρινέλλα και τον Χιώτη τον Μάρτιο του 1961.
Τα επόμενα δυο τραγούδια προέρχονται από την «Ανατολή». Το πρώτο είναι οι θρυλικές «Άπονες εξουσίες» με στίχους του Μιχάλη Κακογιάννη.
Και το δεύτερο είναι το «Και δεν μίλησε κανείς» με στίχους του Γιάννη Καλαμίτση και προέρχεται από το κανάλι kazantzidis4you στο youtube. Όπως φαίνεται στα στοιχεία της ανάρτησης, η ηχογράφηση είναι του 1978…